جذابترین و بهترین مطالب وب

۴ مطلب با موضوع «صنایع دستی» ثبت شده است

صادرات صنایع دستی ایران

با مجله اینترنتی هنرات همراه باشید :

صنایع دستی ایران بارزترین گویای فرهنگ و آداب مردم این کشور می باشد که در در طول سالیان سینه به سینه اتقال یافته است و امروزه نیز از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار می باشد و شاهد صادرات بسیار زیادی از آثار و صنایع دستی به کشور مختلف از جمله ترکیه و عراق هستیم .

صنایع دستی ایران

صنایع دستی ایران

هنرمندان ایرانی در طول تاریخ به طراحی و تولید انواع صنایع دستی پرداخته اند که مجموع آنها صنایع دستی ایران را شکل داده است. تمام صنایع دستی که در این آب و خاک تولید می شوند نشان بزرگی از آداب و رسوم مردم آن بوده و دارای نقش اساسی در اقتصاد زندگی آنها داشته. کشور ایران یکی از کشورهایی می باشد که تنوع فرهنگ در آن بسیار زیاد بوده و در جای جای این کشور می توانید قوم های مختلفی را با فرهنگ های مختلف تماشا کنید. سخن هنر نزدی ایرانیان است و بس نیز در کل جهان اثبات شده است چرا که ایرانیان از زمان های گذشته و بسیار دور به تمدن واقعی دست یافته  و بهترین و شگفت انگیزترین آثار را خلق کرده اند. امروزه بسیاری از آثار و صنایع دستی ایران در موزه های مختلف کشور برای نمایش عموم جمع آوری شده است و برخی از آنها نیز همچنان توسط مردم بومی تهیه و مورد استفاده واقع می شود. از مهمترین آثار و صنایع دستی می توان به صنعت سفالگری، میناکاری، شیشه گری، فرش بافی، منبت کاری و چرم سازی اشاره کرد.

صادرات صنایع دستی ایران

صنایع دستی ایرانیان علاوه بر آنکه مورد توجه مردم کشورمان واقع شده است بلکه از سال های دور نیز توجه گردشگران را به سوی خود جذب کرده و همین امر راه را برای صادرات این آثار آمیخته با هنر باز کرده است. امروزه می توان شاهد صادرات انبوهی از محصولات به کشورهای مختلف باشیم که این امر نه تنها ورود نقدینگی به کشور را افزایش می دهد بلکه می تواند نمایانگر بسیار خوبی از فرهنگ کشورمان برای کشورهای دیگر باشد. از مهم ترین صنایع دستی که بیشترین حجم صادرات را در بر میگیرد می توان به فرش ابریشم اشاره کرد. فرش ابریشم ایرانی از زیباترین طرح ها و نقشه ها برخوردار بوده و این موضوع نیز سبب شده است تا شهرت جهانی را برای خود داشته باشد و ما می توانیم شاهد گردشگرانی باشیم که پول های بسیار هنگفتی را برای فرش های ابریشم ایرانی پرداخت می کنند. علاوه بر فرش، هنرهای مرتبط با فلز، سفال و سرامیک، هنرهای مرتبط با چوب و نگارگری روی شیشه نیز از دیگر آثاری می باشد که به کشورهای مختلف در سراسر جهان صادر می شود. از مهمترین کشورهای مقصد برای صادرات نیز می توان به ترکیه، عراق، امارات متحده عربی، کانادا، برزیل، افغانستان و کشورهای اروپایی اشاره کرد.

اختصاصی مجله هنرات
 
 

 

۱۳ مرداد ۹۸ ، ۱۳:۵۹ ۰ نظر

هنر حصیربافی از دیروز تا امروز

حصیربافی یا بافت بوریا بی گمان یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی و شاید کهن‌ترین آنها باشد نمونه‌های بدست آمده در بین النهرین و آفریقا گواه آن است که حصیربافی و سبدبافی، منشاء نه فقط نساجی بلکه سفالگری یا کوزه گری نیز بوده است.
پروفسور آرثر آپهام پوپ معتقد است که نخستین زیراندازهای بشری از نی و گیاهانی که در باتلاق‌های سفلای بین النهرین روئیده، تهیه شده و بهم انداختن ساق گیاهان و در آوردن بافته ای «حصیر» مانند اولین قدم در دستیابی انسان به شیوه‌های تولید قالی بوده است از این رو با قاطعیت می‌توان اظهار کرد که نخستین زیراندازهای تهیه شده توسط انسان بافته‌های حصیری بوده و اولین سرپناه‌ها پس از رسیدگی در غارها و غارنشینی به کمک حصیر و نی پدید آمده است.

مراکز تولید انواع محصولات:
امروزه در مناطق مختلف کشورمان بویژه مناطق شمال و جنوب آن هر کجا که دسترسی به برگ درخت خرما، ساقه گندم، نی و ترکه امکان پذیر باشد می‌توان نشانه‌هایی از حصیربافی و سبدبافی را یافت با این حال این صنعت در استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان، کردستان، هرمزگان، بوشهر، خراسان، کرمان، یزد، فارس، مازندران، گیلان، آذربایجان شرقی و تهران از رونق بیشتری برخوردار است.
حال با توجه به تنوع مواد اولیه و روش بافت در سراسر کشور در این کارگاه آموزشی با چند نمونه از شیوه‌های بافت مناطق مختلف آشنا خواهیم شد.

مواد اولیه مصرفی:
مواد اولیه حصیربافان نقاط مختلف ایران به نسبت تنوع محیط جغرافیایی کشور متنوع است و بیشتر عبارت است از برگ درخت خرما، ساقه‌های نی باتلاقی مناطق گرمسیری و سردسیری، ساقه گندم، ترکه بید و … مواد پرداخت کننده عبارتنداز انواع روغن‌ها از جمله روغن جلاء.

ابزار کار:
ابزار و وسایل مورد استفاده در حصیر بافی بسیار ساده و محدود نظیر داس، انواع کارد، اره، رنده، انبر دست، قیچی، سوزن، درفش، دفتین و سنگ نفت است.
این ابزار عمدتاً برای قطع گیاهان و پیراستن آنها به منظور آماده سازی مواد اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد و گاهی نیز حین تولید به عنوان وسیله کمکی امر ساخت را تسهیل می‌بخشد.

طریقه تهیه مواد اولیه و شیوه بافت نی باتلاقی:
پس از رسیدن نی به قطر و طول مطلوب بوسیله داس از نزدیک‌ترین محل به ریشه قطع و پس از جدا کردن برگ‌هایش در قسمت بالای آن در جهت طولی شکافی با چاقو ایجاد می‌شود سپس به صورت انبوه روی هم قرار گرفته و کوبیده می‌شود تا به صورت نوارهایی با عرض‌های متفاوت در آید در مرحله بافت نوارهای حاصله در کنار یکدیگر قرار گرفته و بصورت سه تا زیر، سه تا رو بافته می‌شود و همانگونه که گفته شد حاصل کار بیشتر به مصرف حصیر زیرانداز، حصیر سقف و بدنه کپر می‌رسد.

حصیربافی

شیوه بافت چم بافی، مرواربافی و ترکه بافی:
شیوه کار چم بافی، مرواربافی و ترکه بافی به طور تقریبی مشابه یکدیگر و شبیه بافت شعاعی بامبو است به این طریق که بافندگان ابتدا ترکه‌های درخت را که ماده اولیه مورد مصرفشان است انتخاب و آن تعداد از ترکه‌هایی را که قابلیت تقسیم شدن به دو ، سه یا چهار قسمت را دارند ابتدا برش طولی داده و سپس از نظر اندازه به طول‌های مورد نیاز در آورده و در آب می‌خیسانند تا انعطاف پذیر و قابل استفاده شود.
درمرحله بافت تعدا چهار عدد از ترکه‌ها در کنار یکدیگر قرار گرفته و تعداد چهار یا پنج ترکه دیگر بصورت متقاطع روی آنها قرار می‌گیرد تا تشکیل یک ستاره هشت پر را بدهد آنگاه به وسیله ترکه‌های باریک‌تری مهار شده و بافنده با ترکه‌های نازک عمل بافت را به شیوه یکی از زیر، یکی از رو آغاز کرده و ترکه‌ها را بطور یک در میان از لابلای ترکه‌هایی که قبلاً بطور متقاطع روی یکدیگر قرار گرفته عبور می‌دهد و این کار را تا تکمیل قسمت کف شی که تولید آن مورد نظر است تعقیب می‌کند.
بعد از پایان کار بافت قسمت کف، در محلی که قرار است از آن جا به بعد لبه کار بافته شود عموماً صنعتگران به بافت حالت مارپیچی داده و کار را به شیوه قبلی ادامه می‌دهند و انتهای کار را نیز بصورت مارپیچ در آورده و سر ترکه‌هایی را که در واقع حالت تار کار را دارند به داخل قسمت مارپیچ خم می‌کنند.

کاربرد حصیر:
حصیر از گذشته تا به امروز مصارف متنوع و گوناگونی چون کیف، سبد نان، زنبیل (ساک خرید)، سبد میوه، زیرانداز، پاراوان و کلاهک آباژور داشته است.

روش نگهداری و شست و شوی حصیر:
حفاظت از حرارت و آتش، فشار، ضربه و اشیای نوک تیز و برنده برخی از راه‌های نگهداری است که البته این تولیدات با آب ولرم و شوینده‌های معمولی قابل شست و شو است.

منبع : مجله چه نیوز

۱۳ مرداد ۹۷ ، ۱۴:۰۱ ۰ نظر

کمه دوزی ؛ هنر رو دوزی هرمزگان

هنر رو دوزی هرمزگان , دوخت های تزیینی

کمه دوزی یکی از  دوخت های تزیینی و سنتی هرمزگان است

یکی از رشته‌های مشهور صنایع دستی در هرمزگان کمه‌دوزی است. در کمه‌دوزی پارچه‌ای را دور دایره‌ای الک‌مانند که به آن«کمان» می‌گویند می‌پیچند. سپس دور دایره را محکم با طناب می‌بندند تا مانند دف شود، با این تفاوت که به جای دف که دور آن پوست است، دور این کمان، پارچه قرار دارد. بعد از این‌که پارچه روی کمان محکم شد، روی آن نقاشی می‌کشند. سپس پارچه را از کمان جدا می‌کنند. گاهی نقاشی از خود پارچه هم بریده و استفاده می‌شود گاهی هم همان پارچه را برای شلوار، کیف و … به کار می‌برند.

هنر رو دوزی هرمزگان , دوخت های تزیینی

هنر رو دوزی هرمزگان

روش کار کمه دوزی

روش کار بدین صورت است که در آن با استفاده از نخ گلابتون دور پولک های تخت کوچک طلایی یا نقره ایی را دوخته و در اطراف قالبی که از سوراخ کردن وسط یک پولک گرد بزرگ بوجود ما آید نصب می نمایند .

در اصطلاح سوزن دوزی به دوختی گفته می شود که در آن با استفاده از نخ گلابتون و پولک تخت کوچک طلایی یا نقره ، در اطراف قالبی که از سوراخ کردن در وسط یک پولک گرد بزرگ بدست می آید ، قلاب زده می شود بطوری که پولک های ریز و نخ گلابتون روی قالب را می پوشانند تا اینکه طرح و نمایی از گل های کوچک را نشان دهد این گل ها مسلسل و در کنار یکدیگر قرار گرفته و نواری را بوجود می آورند .

این دوخت دارای تاریخچه ی مشخصی نیست ولی آنچه که مسلم است از دوره ی صفوی به بعد در میان دوخت های استان هرمزگان از رواج کامل برخوردار بوده است در آن زمان در اکثر شهرهای استان هرمزگان این دوخت برای تزئین : روسری ها ، یقه لباس ، پای دامن و شلوار و مچ و آستین به کار گرفته می شد ولی اکنون این دوخت در شهرهای بندر لنگه ، میناب و بندر عباس رایج می باشد .

هنر رو دوزی هرمزگان , دوخت های تزیینی

یکی از رشته‌های مشهور صنایع دستی در هرمزگان کمه‌دوزی است

موارد مورد نیاز جهت کم دوزی یا کمه دوزی عبارتند از :

پولک مدور سوراخ دار بزرگ ، پولک کوچک طلایی و ندرتا نقره ای ، نخ گلابتون ، سوزن ، پارچه مخمل یا ماهوت سرمه ای یا سیاه و ساتن ، همانطور که اشاره گردید اجرای کم دوزی بر روی طرح جداگانه نبوده بلکه با قلاب گل ها و نوار و پولکی آماده شده و روی لباس دوخته می شود .

منبع:seeiran.ir

۰۸ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۰:۱۲ ۰ نظر

هنر معرق روی چوب

معرق روی چوب

معرق در معنای کلام اصولاً هر چیز رگه دار را گویند. ولی مفهوم آن در این نوع هنر در کنار هم قرار دادن تکه های رنگین چوب و مصالح دیگر از جمله عاج، صدف، فلز و… به طوری که طرح مورد نظر حاصل شود. معرق در واقع قرار گرفتن خط در کنار خط است. پیدایش تاریخی این هنر به درستی مشخص نیست ولی از تطبیق آن با هنر کاشی کاری بدون شک رابطه این دو هنر را در می یابیم وجه تشابه کاشی کاری معرق با معرق روی چوب در شیوه عمل است که در هر دو مورد نقشها از ترکیب قطعات رنگی جنس مورد نظر شکل می گیرد.

سابقه معرق کاری و آموزش آن در اداره کل هنر های سنتی به سال 1309 ه.ش بر می گردد. در آن سال به پایمردی استاد حسین طاهر زاده بهزاد و گروهی از هنرمندان نام آور هنر های سنتی از سراسر کشور در تهران گرد هم آمده و مدرسه صنایع مستظرفه را بنیان گذاشتند. در طی سالیان زیاد معرق همپای حرکت زمان پیشرفت کرد و تحولات مختلفی در آن پدیدار شد. این هنر در آغاز برای تزئین سطح میز، بوفه، در و تکیه گاه صندلی به کار برده شد و تنها نقوش اسلیمی یا گره با 5 رنگ محدود چوبهای آبنوس، فوفل، گلابی، سنجد و توت مورد استفاده قرار می گرفت و گاه برای تنوع از برشهای خاتم برای اشباع نقشها استفاده می کردند. در آن ایام شیوه معرق کاری در مقایسه با روش امروزی بسیار متفاوت بود و بیشتر به روش معرق جایگزین اجراء می شد.

نخستین تاریخی که در رابطه با اشباع نقشهای کنده شده به وسیله چوبهای رنگی موجود است تابلویی مربوط به سال 1313 با نقش دو سوار کار است که به وسیله احمد رعنا ساخته شده است. عباس شهمیرزادی هنگام اجرای تابلوی خود به جای کندن سطح چوب فوفل زمینه ای در اطراف نقشها به وجود آورد. این تابلو با مقطع بیضی نشانگر نقش دو زن بوده است.

به دنبال این دگر گونی ها در سال 1316 احمد رعنا با اثر ابداعی خود به نام شکارگاه معرق را از حالت سطح خارج کرد و به صورت نیم برجسته مطرح گردانید. که همین شیوه تا امروز به نام منبت معرق متداول است.زمینه فکری این نوآوری از نقشهای منبت کاری شده در های کاخ مرمر شکل گرفت.

تا سال 1334 اجرای معرق با همان 5 رنگ محدود متداول بود و محمد طاهر امامی که در پی تنوع رنگ بیشتری در معرق بود در اندیشه استفاده از مواد شیمیایی رنگی شد و جهت آزمون نقشهایی روی یک راکت تنیس روی میز با استفاده از مواد یاد شده به وجود آورد.

در 1335 تعدادی پاراوان و بوفه معرق کاری شده از طرف دولت چین به دولت ایران اهداء شد که به هنگام حمل تعدادی از آنها خسارت دید. مرمت بعضی از آنها با زمینه سیاه به محمد غفوری محول شد. وی با تهیه ماده سیاهی ترکیب یافته از جوهر نیکروزین، پارافین و لاک الکل قسمتهای آسیب دیده را ترمیم کرد. تا قبل از شناخته شدن جوهر نیکروزین برای سیاه کردن زمینه اشیای چوبی، صفحات موسیقی را می کوبیدند و سپس در الکل حل کرده و مقداری پارافین به آن اضافه می کردند و ماده سیاه بدست آمده را به وسیله پنبه بر روی شیء مورد نظر منتقل می کردند. این گونه آزمونهای پیاپی موجب پیدایش اندیشه نوینی در هنر معرق شد و بدین سان در سالهای 36 یا 37 یک پاراوان کوچک با نقش گل و مرغ توسط عزیزالله ویزایی با زمینه سیاه که به شیوه معرق های چینی بود ساخته شد و بدین ترتیب این سبک معرق در میان انواع آن جای گرفت.

از آن پس تا به امروز شاهد تحولاتی چند در هنر معرق بوده ایم.

این تحولات عبارت اند از :

– نمایش بعد از طریق فضا سازی.

– استفاده از فلزات و سنگ.

– نمایش نقش در دو سطح.

– نشان دادن عمق با استفاده از پلیستر.

منبع : مجله چه نیوز

۱۰ تیر ۹۶ ، ۱۴:۱۰ ۰ نظر